Trong đầu tư chứng khoán, thuật ngữ bò và gấu trong chứng khoán thường được sử dụng để chỉ các điều kiện thị trường. Các thuật ngữ này mô tả cách thị trường chứng khoán đang hoạt động, có nghĩa là chúng đang có hướng tăng lên hay giảm xuống. Đối với phần lớn các nhà đầu tư, hướng đi của thị trường là động lực chính có ảnh hưởng rất lớn đến danh mục. Vì vậy, nhà đầu tư phải hiểu từng điều kiện thị trường sẽ ảnh hưởng như thế nào đến hiệu quả đầu tư của mình.
Thị trường Bò là gì?
Thị trường bò (Bull market) là thuật ngữ dùng để mô tả trạng thái thị trường tăng trưởng. Trong thị trường bò, giá cổ phiếu liên tục tăng. Trong trạng thái thị trường bò, các nhà đầu tư có niềm tin cho răng xu hướng tăng sẽ tiếp tục diễn ra trong dài hạn và có nhu cầu đầu tư nhiều hơn.
Thị trường Gấu là gì?
Thị trường gấu (Bear market) là thuật ngữ dùng để mô tả trạng thái thị trường đang suy giảm. Trong thị trường gấu, cổ phiếu liên tục rớt giá. Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý của các nhà đầu tư, cho rằng thị trường tiếp tục đi xuống, theo đó là kéo dài vòng xoáy đi xuống.
Nguồn gốc của thuật ngữ Bò và Gấu trong đầu tư chứng khoán
Thuật ngữ thị trường bò và gấu trong chứng khoán được đặt tên dựa theo hình ảnh con bò và con gấu khi tấn công con mồi. Trong khi con bò thường tấn công đối phương bằng cách húc lên thì con gấu sẽ đứng thẳng và dung hai chân trước để đập con mồi.
Tác động của thị trường Bò và Gấu với nền kinh tế
Thị trường bò và gấu trong chứng khoán ảnh hưởng rất lớn đến nền kinh tế. Cụ thể:
Tình hình của nền kinh tế
Thị trường chứng khoán và nền kinh tế có quan hệ gắn bó, mật thiết. Thị trường chứng khoán ở trạng thái Bear market (thị trường gấu) gián tiếp thể hiện nền kinh tế đang bị suy giảm. Các doanh nghiệp ghi nhận lợi nhuận ở mức rất thấp, điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến việc định giá cổ phiếu.
Điều ngược lại xảy ra ở thị trường Bull market (thị trường bò), các doanh nghiệp có sự tăng trưởng về cả doanh thu và lợi nhuận, ảnh hưởng tích cực đến tâm lý của các nhà đầu tư. Điều này cũng ảnh hưởng và củng cố sự tăng trưởng của nền kinh tế.
Cung và cầu chứng khoán
Trong trạng thái thị trường Bull market (thị trường bò), cầu luôn lớn hơn do có rất nhiều nhà đầu tư muốn mua chứng khoán trong khi ít người sẵn sàng bán. Kết quả là giá cổ phiếu tăng lên nhanh chóng khi các nhà đầu tư cạnh tranh để giành được phần vốn chủ sở hữu hữu hạn.
Ngược lại đối với thị trường Bear market, có rất nhiều nhà đầu tư tìm cách bán chứng khoán thay vì mua thêm. Sự chênh lệch giữa cung và cầu đã khiến giá chứng khoán giảm xuống.
Tâm lý nhà đầu tư
Tình trạng của thị trường bò và gấu trong chứng khoán và tâm lý của nhà đầu tư luôn có sự phụ thuộc và ảnh hưởng qua lại. Khi thị trường tăng điểm, do tâm lý lạc quan của các nhà đầu tư hiện tại và các nhà đầu tư mới luôn sẵn sàng tham gia vào thị trường với hy vọng thu được lợi nhuận.
Ngược lại, trong trạng thái “Bear market”, sự sụt giảm của thị trường chứng khoán đã làm lung lay tâm lý của các nhà đầu tư, phần lớn sẽ có tâm lý muốn rút tiền khỏi thị trường để đầu tư sang một lĩnh vực khác.
Nhà đầu tư cần làm gì khi gặp thị trường Bò và Gấu?
Khi thị trường ở trạng thái Bull market (thị trường bò)
Các nhà đầu tư cần tận dụng lợi thế uptrend, giá cổ phiếu có xu hướng tăng để xác định điểm mua và điểm bán sao cho phù hợp nhất, thu được lợi nhuận kỳ vọng.
Mặc dù ở trạng thái Bull market nhưng cũng có những giai đoạn thị trường giảm trong khoảng thời gian ngắn. Một số khuyến nghị dành cho các nhà đầu tư như sau:
- Nếu nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu tốt của một doanh nghiệp vững mạnh, hãy tận dụng thời cơ giá giảm để tăng tỷ trọng nắm giữ cổ phiếu.
- Nhà đầu tư nên hạ tỷ trọng cổ phiếu đầu tư trong danh mục đầu tư thay vì bán cổ phiếu tốt.
Khi thị trường Bull market (thị trường bò), các khoản lỗ của nhà đầu tư chỉ nên là con số nhỏ và có tính tạm thời. Nhà đầu tư có thể chủ động và tự tin đầu tư chứng khoán với tỷ suất sinh lời cao hơn các lĩnh vực khác.
Khi thị trường ở trạng thái Bear market (thị trường gấu)
Khi thị trường trong trạng thái Bear market, khả năng thua lỗ lớn hơn do cổ phiếu liên tục mất giá. Một số khuyến nghị dành cho nhà đầu tư như sau:
- Nhà đầu tư nên đưa cổ phiếu có tính ổn định. Đây là cổ phiếu ít bị ảnh hưởng bởi những xu hướng thay đổi trên thị trường và ổn định ngay cả trong các chu kỳ kinh tế bùng nổ hoặc ảm đạm. Có thể kể đến cổ phiếu của các ngành tiện ích, thường thuộc sở hữu của nhà nước. Doanh nghiệp cung cấp những sản phẩm thiết yếu mà mọi người mua bất kể điều kiện kinh tế như thế nào.
- Đối với các nhà đầu tư theo phong cách mua ròng (Net buyer) họ thường ưa thích trạng thái cổ phiếu giảm. Trong trường hợp này, một vài nhà đầu tư sẽ áp dụng chiến thuật bình quân giá (Dollar-Cost Averaging) để giảm thiểu ảnh hưởng của biến động giá lên giá trị cổ phiếu mà nhà đầu tư đó nắm giữ.
Kết luận
Có thể nói, các trạng thái thị trường bò và gấu trong chứng khoán đều có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả đầu tư, vì vậy trước khi đầu tư, cách tốt nhất là bạn hãy xác định xem thị trường đang ở trạng thái nào để có chiến thuật phù hợp nhất.
Xem thêm
Những công ty bạn nên chọn khi mở tài khoản chứng khoán online
Những thuật ngữ trong chứng khoán mà người tham gia cần nắm rõ